-
1 compello
I āvī, ātum, āre [intens. к compello II ]1) обращаться с речью (his vocibus V; aliquem blande O)c. aliquem nomine L (nominatim rhH.) — обращаться к кому-л., называя по имениc. aliquem de aliqua re VM — делать кому-л. какое-л. предложение2) бранить, попрекать, ругать (aliquem C, L, H)c. aliquem fratricĭdam impiumque Nep — бранить кого-л., называя братоубийцей и нечестивцемc. aliquos Samnitium nomine L — обзывать кого-л. самнитами3) обвинятьc. aliquem crimine aliquo Nep — обвинять кого-л. в чём-либоII com-pello, pulī, pulsum, ere1) сгонять, собирать (pecus C; gregem V; hommes unum in locum C)c. nigro gregi H — приобщить (кого-л.) к чёрному сонму, т. е. к душам усопших2) гнать, вгонять, загонять, оттеснять (hostes intra oppida ac muros Cs; aliquos in и ad castra L)hostes eo c., ut fame intereant Nep — загнать туда врагов, чтобы они погибли от голодаc. hostes in fugam Just — обратить неприятеля в бегствоc. naves in portum Cs — загнать флот в порт (запереть в порту)c. bellum Medulliam L — перенести военные действия в Медуллию (сосредоточить в Медуллии)3) вводить (medicamenta intus, aliquid in vesicam CC); вправлять ( os in sedem suam CC); побуждать, принуждать, заставлятьmetu compulsi L — движимые страхом (= от страха)siti compulsus Ph — томимый жаждойc. aliquem ad deditionem Su — принудить кого-л. сдатьсяc. aliquem ut aliquid faciat VP etc. — заставить кого-л. что-л. сделатьc. aliquem ad mortem (voluntariam) QC, Su — довести кого-л. до самоубийства -
2 libero
lībero, āvī, ātum, āre [ liber I \]1) отпускать на свободу ( servum Cs); освобождать, избавлять ( Italiam metu servitutis C)l. fidem C — исполнить обещаниеl. nomina L — заплатить долгиl. promissa C — объявить недействительными (взять назад) обещанияl. urbem obsidione Nep и l. obsidionem urbis L — снять осаду с городаl. aliquem (a, ab, ex) aliquā re (редко rei alicujus) — освободить (избавить) кого-л. от чего-л. (aliquem a quartanā C, ex his incommodis C, errore и ab errore Hirt etc.; periculo, metu C, Cs)l. aliquem crimine C (culpā C или culpae L) — снимать с кого-л. винуl. aliquem C — объявить невиновным (оправдать) кого-л.2) освободить от платежа податей, пошлин (l. Byzantios, agros C; emporia L)l. vectigalia L — снимать (отменять) налоги3) переходить ( flumen Frontin); переступать ( cellulae limen Pt)4) вынимать, извлекать ( vagina ensem O) -
3 solvo
solvī (поэт. тж. soluī), solūtum, ere [ se + luo ]1) отвязывать (navem Cs etc., canem Ph; lorum de perā Pt); распрягать ( equum H); вскрывать ( epistulam C); разрывать ( vinculum epistulae QC); расплетать, распускать ( crines H); распускать, расстёгивать ( zonam H); развязывать, распутывать (vinctos C; nodum H, Tib); распоясывать ( tunĭcam Tib); распускать, поднимать ( vela V); снимать ( juga tauris V); раскрывать, расширятьs. artum animum H — развеселиться, по др. расщедритьсяs. versus Q — переложить стихи прозойs., тж. ancoram (или navem) s. C etc. — поднимать якорь, сниматься с якоря, отчаливать (s. e portu Pl; a terrā Cs)2) платить, уплачивать (aes alienum Sl, L; pecuniam credĭtam Cs; mercēdem Pt)s. pro aliquā re C — платить за что-л.s. aliquid ab aliquo Pl, C — распорядиться кому-л. об уплате чего-л.in solutum (pro soluto) Sen, Dig — в уплату3) нести, терпеть, отбывать (poenam C, Sl)4) исполнять, выполнять (vota Pl etc.); соблюдать, держать, сдерживать (fidem Ter etc.)5) отплачивать, возмещать, отблагодарить (s. beneficia Caelius ap. C)6) искупать ( injuriam O)alicui suprēma s. T или exsequias s. V — воздавать кому-л. последние почести8) освобождать (aliquem ab obligatione Dig; militem sacramento Dig); избавлять (aliquem aliquo V; terras perpetuā formidine V; aliquem curā C; luctu V)9) оправдывать, реабилитировать ( aliquem crimine C)10) давать волю, разнуздывать, развязывать (s. cupiditates QC; s. linguam ad jurgia O); поэт. разверзать, открывать ( ōs O); расслаблять (infantiam deliciis Q; alvum CC)s. frontem alicujus Pt — раскроить лоб кому-л.12) расторгать (foedus Eutr; nuptiae divortio solutae Dig)13) рассеивать, разгонять ( faces solvebant noctem PJ)14) растворять, растоплять, плавить ( nives O); распускать (coetum O; convivium O; agmina V); разлучать ( amantes O); закрывать, смыкать ( alicui lumina V)15) med.-pass. solvi размягчаться, оттаивать, таять ( terrae solutae H); разрежаться ( gravitas aĕris solvitur Sen); разлагаться, гнить ( viscera solvuntur V); расслабляться, слабеть, становиться вялым ( membra solvuntur V)solvi in somnos V и solvi somno Ap — погрузиться в сон; ноsomno solutus C — проснувшийся(morte) solvi O — умереть16)а) прекращать, снимать ( obsidionem QC)б) подрывать, разрушать ( imperium L); нарушать ( pacem Eutr); отбрасывать, подавлять ( pudorem V)17) разъяснять, объяснять (carmina O; errorem Ph); решать, разгадывать (aenigma Q, J). — см. тж. solutus -
4 postulare
1) требовать, просить a) вооб.напр. iudicatum solvi satis postul. a procuratore (1. 21 D. 46, 8. 1. 35 § 2 D. 3, 3. 1. 39 § 6 eod. 1. 16 D. 37, 1. 1. 6 pr. D. 36, 1);arbitrum (1. 35 D. 38, 2);
tutorem (1. 2 D. 27, 7);
postulatio, требование, прошение, напр. postul. non iniqua (1. 35 D. 8, 3. 1. 1 pr. D. 25, 4. 1. 2 § 2 D. 38, 15);
b) в тесн. см. слова: xoдатайствовать в суде о чем, отыскивать свои права, требовать судебным порядком (tit. D, 3, 1. C. 2, 6. 1. 1 § 2 D. cit. cf. 1. 4 § 8 D. 39, 2. 1. 9 § 2 D. 48, 49. 1. 9 § 2 D. 1, 16. 1. 4 D. 47, 23. 1. 2 § 4 D. 40, 16. 1. 4 § 1 D. 50, 7);
postulatio, postulatum, ходатайство в суде, жалоба, требование, иск, post. iudicis в древнем судопроизводстве (Gai. IV. 12. 1. 9 § 4 D. 1, 16. 1. 1 § 6 D. 3, 1);
2) вызывать, требовать, a domino postulatus (servus), ut pecuniam praestet (1. 13 C. 4, 26); подавать на кого жалобу в суд, обвинять = accusare, напр. postul. aliquem crimine s. criminis (1. 11 § 2 D. 24, 2. 1. 41 D. 46, 3. 1. 7 § 3 D. 48, 2. 1. 2 pr. D. 48, 3. 1. 16 pr. D. 49, 16. 1. 27 D. 25, 2. 1. 34 § 1 D. 23, 2);postulationem introducere (1. 1 C. 12, 22. 1. 17 C. 2, 12. 1. 1 C. 3, 9).
postul. adulterum (1. 17 § 6 D. 48, 5);
lenocinii, incesti postulari (1. 39 § 1. 8 eod. 1. 53 D. 46, 1. 1. 33 D. 3, 5, 1. 1 § 1. 6. 1. 3 § 6 seq. D. 26, 10);
postulatio, обвинение (1. 3 § 10 eod. 1. 31 D. 48, 5. 1. 4 C. 9, 2);
quaestioni postulari (1. 12 § 5 D. 40, 9).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > postulare
-
5 crimen
crīmen, inis n. [одного корня с cerno ]1) обвинение, упрёк (c. falsum C)c. maleficii (proditionis) C — обвинение в преступлении (в измене)c. meum C — обвинение, предъявленное мною или мнеcrimina alicujus L, Nep — выдвинутые кем-л. обвиненияc. in aliquem L — обвинение, предъявленное кому-л.alicui c. alicujus rei inferre C и in aliquem c. intendere L — обвинять кого-л. в чём-л.in c. vocare C (adducere PM) — обвинятьin c. vocari Nep (venire Ter) или esse in crimine C — быть обвиняемымnavale c. C — преступление по отношению к флотуfingere alicui c. alicujus rei C — ложно обвинить кого-л. в чём-л.ubi est c.? C — на чём основывается обвинение?2) обвиняемый, преступник (causa, c. caputque malorum V; posteritatis c. esse O)3) вина, проступок, грех, преступление (fateri c. Su)crimini dare alicui aliquid C — ставить (вменять) кому-л. что-л. в винуfacti c. habere J — действительно совершить преступление4) прелюбодеяние (crimine creatus, sc. Alcides O; aliquem de crimine procreare Sil)5) недостаток, вред ( crimina brassicae PM) -
6 damno
āvī, ātum, āre [ damnum ]1) признавать виновным, осуждать, приговаривать ( aliquem inauditum T)damnari alicujus rei C, Cs, L etc., de aliquā re C, T etc. и ob aliquam rem T — быть осуждённым за что-л.contra edictum fecisse damnari C — быть осуждённым за неподчинение указуd. aliquem exsilio Sen, T — присудить кого-л. к изгнаниюd. aliquem capite C, Cs, Nep, L (capitis C, L) — приговорить кого-л. к высшей мере наказания (смерти, лишению гражданских прав, тюремному заключению, изгнанию)damnari capitali crimine ( judicio) VM или capitalis poenae L (тж. morte Fl, SenT, ad mortem и ad extremum supplicium T) — быть приговорённым к смертной казниd. aliquem ad bestias Su — приговорить кого-л. к отдаче на растерзание диким зверямdamnari alicui VM, Sen — быть осуждённым в чью-л. пользуd. aliquem morti (Orco) Lcr, O — осудить (обречь) кого-л. на смерть2)а) порицать, критиковать (libros, scriptorem Q)judex damnatur, ubi nocens absolvitur погов. PS — оправдание преступника — позор для судьиб) отвергать, считать негодным ( boves ad laborem PM)d. fidem alicujus QC — отказать кому-л. в доверииd. aliquem summae stultitiae C — приписывать кому-л. величайшую глупостьd. aliquem votis V — связать кого-л. обетами, т. е. исполнить просьбу (того, кто дал обет)damnari voti (редко voto) L etc. — достичь желаемого4) обвинять, добиваться осуждения ( aliquem lege Juliā T)5) отвергать, отказыватьсяales (собир.) damnavit vesci Sil — (священные) куры отказались клевать ( дурная примета в птицегадании)numquam somno damnatus lumina (acc. graec.) Lcn — никогда не засыпающий -
7 condemno
con-demno, āvī, ātum, āre [ damno ]1) осуждать (aliquem alicujus rei или de aliquā re C etc.; c. aliquem innocentem C)aliis criminibus condemnatus est C — он был осуждён на основании других обвинений (за другие преступления)c. aliquem sibi C — осудить кого-л. в свою пользуc. quadrupli Cato и quadruple C — наложить штраф в четверном размереc. certam pecuniam и certā pecuniā Dig — приговорить к уплате определённой суммыc. aliquem capitis C, capite и capitali poenā Su или ad mortem Lact — приговорить кого-л. к смертной казниPublias Cn. Pisonem accusavit condemnavitque Su — Публий обвинил Гнея Пизона и добился его осуждения3) обвинять, винить ( aliquem uno hoc crimine C); порицать ( factum alicujus C)c. aliquem inertiae C — порицать кого-либо за бездействие -
8 pulso
āvī, ātum, āre [intens. к pello ]1)а) сильно стучать (p. fores O)p. ad aliquem Aug — стучаться к кому-лб) ударять ( montis caput vento pulsatur V); бить, ломать ( muros ariĕte V); разбивать, толочь ( semen in pilā PM); погонять ( equum Cld); отгонять, отвращать ( pericula Cld); топать ( humum pede O)p. curru V — проезжатьp. pedibus O — пробегатьp. sagittam V — пускать стрелуsidera p. V — касаться звёздp. lyram V etc. — бряцать (играть) на лире2) бить, избивать (p. et verberare aliquem C); хлестать, сечь ( terras grandine O)3) вскапывать, обрабатывать ( arva O)4) потрясать, поражать ( corda V); тревожить, угнетать ( pectus alicui Ter); оскорблять ( aliquem aliquā re Amm); волновать ( urbem rumoribus Pt); толкать, увлекать, побуждать (quae te vecordia puisat? O); докучать, донимать (aliquem querelis St, Cld) -
9 expedio
ex-pedio, īvī (iī),ītum, īre [ pes ]1)а) распутывать ( nodum C); высвобождать ( gressum Ap)e. se — выпутаться (ex laqueis C; turbā, v. l. ex turbā Ter)e. se crimine Ter — оправдаться в обвиненииб) развязывать (restim Ap; aliquem illigatum H)2)а) освобождать, избавлять (aliquem ex servitute Pl; aliquem aliquā re или ab, de и ex aliquā re C etc.); помогать, вызволятьe. errantem nemori O — вывести заблудившегося из чащиб) поставить на ноги, вылечить ( aegrōtum CC); благополучно провести ( aliquem per acuta belli H)3) налаживать, обеспечивать ( rem frumentariam Cs); достигать, одерживать ( victoriam Cs)4) вынимать, доставать (Cerĕrem— sc. panem — canistris V); приготовлять (virgas C; arma Cs, V, T; pecunias Su)5) снаряжать, оснащать (naves Cs, T; classem bAl); приводить в боевой порядок ( legiones Cs); подготовлять ( agrum sationibus faciendis Col)6) приводить в порядок, улаживать ( negotia C)e. sarcinulam Pt — уложить свои вещиe. nomina sua C — оплатить свои долгиe. salutem C — обеспечить безопасность, спасти жизньse e. — приготовиться ( ad pugnam L)7) бросать, метать (discum, jaculum H)9) приводить в исполнение, осуществлять ( consilia sua T)10) ликвидировать, сбывать, продавать (musti annonam Col; scruta Pt)11) (тж. verbo e. Ter) излагать, сообщать, рассказывать (aliquid и de aliquā re Pl, Ter, V etc.; originem alicujus rei T; alicujus rei causam V, T)12) содействовать, благоприятствовать13) impers. expĕdit полезно, выгодно ( si ita expedit C) -
10 insimulo
īn-simulo, āvī, ātum, āreобвинять, винить, возводить вину, навлекать подозрение (i. aliquem aliquā re, alicujus rei или aliquam rem)i. aliquem proditionis Cs — обвинять кого-л. в изменеi. aliquem falso crimine L — возводить на кого-л. напраслинуi. aliquem facinus tam malum Pl — приписать кому-л. столь дурной поступок -
11 arcesso
(accerso), īvī, ītum, ere (īre)1) звать, вызывать, приглашать, призывать (a. aliquem auxilio Cs)litteris arcessitus est L — он вызван письменноa. auxilia ab aliquo Cs — требовать помощи от кого-л.somnum medicamentis a. CC — вызывать сон лекарствамиa. bellum L — накликать войну2) доставлять, присылатьCaesar ex continenti alios fabros arcessiri (= arcessi) jubet Cs — Цезарь приказывает вызвать (доставить) с материка других мастеров (рабочих)sin melius quid habes, arcesse H — если есть у тебя (вино) получше, пришли3) привлекать к судебной ответственности, предавать суду, обвинять (aliquem alicujus rei, nomine alicujus rei или crimine alicujus rei C)a. capitis C — обвинять в уголовном преступленииa. pecuniae captae Su — привлекать к ответственности за кражу денег -
12 contingere
1) трогать, коснуться чего: corpore rem contingere (1. 1 § 3 D. 41 2), быть в родстве с кем;conting. aliquem affinitate, cognatione (l. 5 § 5 D. 9. 3);
2) относиться, постигнуть: praesentibus omnibus. quos causa contingit, judicari oportet (1. 47 pr. D. 42, 1); (1. 1 § 14 D. 25, 4);sanguine (1. 12 D. 40, 2).
contingit aliquem damnum (1. 15 § 18 D. 39, 2), culpa (1. 47 pr. D. 42, 1);
3) быть, иметь место, случиться: ex diversis testamentis jus coniunctionis non contingit (1. 16 D. 7, 4), sine possessione usucapio contingere non potest (1. 25 D. 41, 3); (1. 3 § 4 D. 41, 2);contingi crimine (1. 1 § 2 D. 11, 4).
contingit alicui liberatio (1. 73. 98 § 6 D. 46, 3. 1. 11 § 2. 1. 13 § 3. 12 D. 46, 4), libertas (l. 4 pr. § 1 D. 40, 2);
contingit absolutio (1. 1 D. 46, 4), novatio (1. 14 pr. I. 24 D. 46, 2), cognitio (1. 4 pr. D. 1, 21);
partem sibi contingentem consequi (1. 16 D. 29, 5); приключаться, происходить: damna, quae casu contigerunt (1. 41 § 7 D. 40, 5); (1. 5 § 4 D. 13, 6. 1. 6. § 5 D. 28, 3): si mihi contigerit, посчастливиться (1. 38 § 2 D. 34, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > contingere
-
13 defendere
1) отражать, def. incendium (1. 7 § 4 D. 43, 24);2) защищаться а) вообщ. обеспечивать, adversus periculum naturalis ratio permittit se defendere (1. 4 eod); (1. 7 C. 8, 51); (1. 8 pr. D. 1, 8);vim vi def. (1. 45 § 4 D. 9, 2).
defendi exceptione s. per except. (1. 28 § 6. 8 D. 12, 2. 1. 17 § 1 D. 24, 3. 1. 16 D. 44, 4. 1. 141 § 5 D. 45, 1);
b) утверждать (1. 14 D. 2, 11. 1. 77 D. 6, 1. 1. 2 § 1 D. 7, 4. 1. 67. 71. D. 21, 2);
benigna interpretatione potest defendi (1. 9. D. 23, 4);
non ineleganter defendi poterit (1. 42 D. 28, 5);
fortiter, fortius defendi potest (1. 2 § 2 D. 10, 2. 1. 85 D. 32);
c) защищать пред судом, предетавлять когo-либо на суде (1. 33 § 2 D. 3, 3. § 3 eod. cf. 1. 17 D. 46, 7. 1. 35 § 3 D. 3, 3. 1. 51 § 1 eod. 1. 63 D. 5, 1. 1. 10 D. 26, 7. -1. 2 § 3 D. 42, 4. 1. 52 D. 50, 17. 1. 2 D. 49, 4. 1. 31 § 7 D. 3, 5), litem (1. 78 pr. D. 3, 3), publicum negotium (1. 8 pr. D. 50, 7);
def. aliquem de appellatione (1. 1 D. 49, 4);
dotis nomine, evictionis nomine (1. 42. 49 pr. D. 5. 1), omnium actionum nomine (1. 37 pr. D. 3, 3), (1. 39 pr. eod.);
defendi in capitali crimine (1. 8 § 1 D. 40, 9); (1. 8 D. 4, 1); (1. 28 D, 17, 2. 1. 11 § 21 D. 32. 1. 1 § 9 D. 33, 4); тк. касательно предмета спора и защиты, permittendum erit possessori hereditatis, partem hereditatis defendere, parte cedere (1. 8 D. 5, 4); (1. 40 D. 3, 5);
3) = vindicare, a) предъявлять претензию на что, домогаться чего, si oleum tuum quasi suum defendat Titius (1. 9 § 3 D. 4, 3);defendere servum (1. 3. 4 D. 2. 9. 1. 6 D. 6, 2), aedes, fundum (1. 9 pr. D, 39, 2. 1. 9 § 1 D. 44, 2).
res quasi donatas def. (1. 53 § 1 D. 24, 1); (1. 7 § 1 D. 5, 3);
sibi def. servitutem (1. 8. § 4 D. 8, 5), usumfr., possessionem (1. 4 D. 43, 17);
ex servitute defendi;
in libertatem def. aliquem (1. 32 D. 40, 12. 1. 25 C. 8, 45);
b) отмстить за, def. mortem s. necem alicuius (1. 21 § 1 D. 29, 5. 1. 50 § 2 D. 30. 1. 18 § 1. 1. 20. 21. D. 34, 9. 1. 11 pr. D. 48, 2. 1. 29 § 2 D. 49, 14).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > defendere
-
14 arguo
uī, ūtum (arguitūrus Sl), ere[ одного корня с argentum, обознач. светлое, ясное]1) показывать, выявлять, обнаруживать, выяснять, тж. доказывать, утверждатьlaudibus arguitur vini vinosus Homerus H — (своими) похвалами вину Гомер обнаруживает, что любит егоex auditu a. Pl — утверждать понаслышке2) обвинять, доказывать виновность, уличать (malorum facinŏrum Pl; summi scelĕris C)a. aliquem criminis T или (de) crimine C — обвинять кого-л. в преступлении(Nero Locustam) suā manu verberavit, arguens pro veneno remedium dedisse Su — Нерон собственноручно побил Локусту, обвиняя её в том, что она дала (Британнику) вместо яда лекарство3) осуждать, порицатьtribuni plebis in C Caesare regni volunlatem arguunt VP — народные трибуны порицают в Г. Цезаре желание царствовать4) оспаривать, опровергатьPlinium arguit ratio temporum Su — Плиния опровергают хронологические соображения (т. е. несовпадение дат)5) ударять, поражать (undas, sc. fulmine Lcr) -
15 corruo
cor-ruo, ruī, —, ere1) рушиться, обрушиваться, рухнуть ( aedes corruerunt C): падать, валиться (arbor corruit O, Su)corruit telis obrutus L — он пал, засыпанный (пронзённый) дротикамиc. morbo comitiali PM — упасть в эпилептическом припадкеc. in vulnus V — упасть на рану (т. е. вперёд)timore c. C — замирать от страхаrisu c. C — покатываться со смеху2) падать, погибатьcorruit ipse suo saucius ense latus Prp — (Гемон) пал от раны, которую он своим же мечом нанёс себе в бок3) потерпеть неудачу, провалиться ( inexercitati histriones corruerunt C)5) бросаться друг на друга, сталкиваться ( accipitres inter se corruunt QC)6) редко сбрасывать, собирать в кучу, сгребать (divitias Pl; hanc rerum summam Lcr)7) губить, сокрушать ( aliquem Ctl) -
16 disco
I didici, —, ere1) учиться (aliquid ab, de или ex aliquo Ter, C etc.; apud aliquem C)2) изучать (litteras Graecas C; Latine loqui Sl)d. fidibus C — учиться игре на лире3) узнавать, знакомиться (d. causam C, Q)quae didici, dixi omnia Pl — я рассказал всё, что знаюdisce, quae censet amiculus H — прислушайся к тому, что советует другcrimine ab uno disce omnes V впоследствии погов. — по преступным делам одного (данайца) узнай, каковы они всеII disco dat. /abl. sg. к discus -
17 liberare
освобождать, напр. liber. aliquem, liberari periculo (1. 9 pr. D. 40, 2. 1. 1. 72 § 1 D. 46, 3);vinculis (1. 2 § 1 D. 48, 3);
poena (1. 3 § 2 D. 29, 5. 1. 32 pr. D. 48, 5. 1. 8 § 12 D. 48, 19);
crimine (1. 4 § 1. 1. 11 D. 48, 4);
obligatione (1. 2 D. 3, 6. 1. 3 D. 12, 7. 1. 11 D. 46, 4);
actione (1. 28 § 4 D. 34, 3. 1. 92 pr. D. 47, 2);
condictione (1. 72 § 3 D. 46, 3);
petitione (1. 43 D. 19, 1. 1. 12 D. 28, 6. 1. 87 § 1 D. 29, 2. 1. 77 pr. D. 36, 1. 1. 41 § 12 D. 32);
debito (1. 50 § 6 D. 38, 2);
aere alieno (1. 25. D. 10, 3);
patria potestate (1. 12 D. 1, 7. 1. 107. D. 45, 1);
potestate domini (1. 18 D. 50, 17), tutela (pr. I. 1, 22. 1. 9 § 2 D. 1, 8. 1. 30 pr. D. 35, 2. 1. 18 § 3 D. 49, 17); особ. a) освоб. должника от обязательства, liberari прот. obligari (1. 1 D. 18, 5. 1. 5 § 4 D. 24, 1. 1. 47 D. 44, 7. 1. 83 § 5 D. 45, 1);
se liberare = solvere (1. 9 § 5 D. 26, 7. 1. 39 D. 3, 5. cf. 1. 23. 91 D. 46, 3);
liberatus fideiusor (1. 20 D. 49, 14. 1. 5 § 3. 1. 7 § 2. 1. 19 23. 24 D. 34, 3);
debitorem, utliberetur, legare (1. 18 pr. eod. 1. 3 § 3. 1. 5 § 3 eod. 1. 31 § 4 D. 39, 6. 1. 1 § 2 D. 42, 8. 1. 2. 3. 8 § 2. 1. 11 pr. 1. 13 § 7. 10 D. 46, 4);
tempore (1. 10 pr. D. 2, 11. 1. 8 pr. D. 3, 5. 1. 46 § 1 eod.);
b) liber, creditorem, удовлетворять кредитора (1. 6 § 1 eod. 1. 26 § 2 D. 40, 5);
c) освоб. вещь из-под залога: liber, (a creditore) pignus, hypothecam (1. 18 D. 10, 4. 1. 3 § 2. 1. 4 D. 20, 4. 1. 1 pr. 1. 7 pr. D. 20, 6. 1. 65 D. 21, 2. 1. 2 D. 42, 8. 1. 15 D. 33, 4);
fundum obligatum (1. 41 D. 18, 1);
rem venditam (1. 131 § 1 D. 45, 1);
liberand. praediorum onus (1. 57 D. 30); о залогопринимателе, который возвращает заложенную вещь должнику: si creditrix mulier rem, quam pignori acceperat, debitori liberaverit (1. 8 pr. D. 16, 1);
liber. domum (debitoris) ex pignoribus (1. 20 pr. D. 34, 3);
d) освоб. от сервитута (1. 2 D. 7, 6. 1. 6 § 1 D. 8, 6);
e) увольнять от должности (1. 39 D. 27, 1. 1. 50 § 2 D. 32. 1. 1 C. 5, 63);
f) оправдывать (1. 5 § 1 D. 48, 1. 1. 6 D. 48, 2);
g) отпускать на волю (1. 10 D. 18, 7. 1. 43 D. 19, 1. 1. § D. 20, 2. 1. 31 D. 29, 1. 1. 32 D. 38, 2. 1. 5 D. 40, 2. 1. 122 § 5 D. 45, 1);
se liber, ab aliquo = manumitti (1. 3 § 5 D. 22, 5).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > liberare
См. также в других словарях:
justice — Justice, Iustitia. Aspre, et fort estroicte, ou rigoureuse justice, Abscissior iustitia. Justice est logée en l entendement, Consedit in mente iustitia. S il n estoit ainsi, justice ne bonté n auroit aucun lieu entre les hommes, Quod ni ita se… … Thresor de la langue françoyse
CHIROTHECA — a Regibus olim in urbem quam obsidebant, proiecta signum erat, obsidionem se non soluturos, donec urbe potirentur. Ad quem ritum referri potest ille Arabum mos, apud quos calcei detracti in aliquem coniectio servatae servandaeque fidei signum… … Hofmann J. Lexicon universale
Crimen sollicitationis — Saltar a navegación, búsqueda Para la canción de Ska P, véase Crimen sollicitationis (canción). La expresión en latín crimina sollicitationis se refiere a los acercamientos sexuales cometidos por sacerdotes antes, durante o inmediatamente después … Wikipedia Español
Crimen sollicitationis — For the song of the same title, please see Crimen sollicitationis (song) The Latin expression crimen sollicitationis refers to a sexual advance made before, during or immediately after administration (even simulated) of the Sacrament of… … Wikipedia
CILICICIUM — vestis gehus ex hircorum sive caprarum pilis contextum, quae tonsura quod primum in Cilicia instituta, facta inde appellatio est, ut Varro auctor est, l. 2. de R. R. in fine. Usus eorum potissimum in castris, item in navibus. Quo illud virgilii… … Hofmann J. Lexicon universale
HUESIUM seu HUTESIUM — in Vita Ludov. Pii, Quibus id agentibus conversa acie in soustram partem dixit bis, Hurz, Hutz, quod signisicat Foras, Foras. Unde patet, quia malignum spirium ritum vidit etc. clamor est militaris inconditus et confusus. Item clamor multitudinis … Hofmann J. Lexicon universale
OBSIGNATORES — iidem qui Signatores, apud Cicer. ad Attic. l. 12. Ep. 18. Quod scribis, Terentiam de Obsignatoribus mei Testamenti loqui. Et in Orat. pro Cluent. Oppianicus Obsignatores ad eum, qui neque asinium, neque Aiulum nôssent, adducit: Testes dicti sunt … Hofmann J. Lexicon universale